John Goodenough: laureat Nagrody Nobla i pionier technologii baterii litowych

John Goodenough, który w wieku 97 lat otrzymał Nagrodę Nobla, jest świadectwem wyrażenia „Goodenough” – w rzeczywistości był więcej niż tylko „wystarczająco dobry”, jeśli chodzi o kształtowanie zarówno swojego życia, jak i ludzkiego losu.

Urodzony 25 lipca 1922 roku w Stanach Zjednoczonych Goodenough miał samotne dzieciństwo. Ciągła groźba rozwodu między jego rodzicami a starszym bratem zajętym własnym życiem sprawiła, że ​​Goodenough często znajdował ukojenie w samotności, mając do towarzystwa jedynie swojego psa Macka. Zmagając się z dysleksją, jego wyniki w nauce nie były znakomite. Jednak miłość do natury, rozwinięta podczas wędrówek po lasach, łapania motyli i świstaków, zaszczepiła w nim pasję zgłębiania i rozumienia tajemnic świata przyrody.

Pozbawiony matczynego uczucia i stojący w obliczu rozwodu rodziców w kluczowych latach nauki w szkole średniej, Goodenough był zdeterminowany, aby osiągnąć sukces w nauce. Pomimo trudności finansowych i konieczności godzenia pracy w niepełnym wymiarze godzin, aby opłacić czesne na Uniwersytecie Yale, wytrwał w studiach licencjackich, choć bez wyraźnego celu akademickiego.

Życie Goodenougha zmieniło się, gdy służył w Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych podczas II wojny światowej, a później zaczął realizować swoje marzenia w nauce na Uniwersytecie w Chicago. Pomimo początkowego sceptycyzmu ze strony profesorów ze względu na swój wiek, Goodenough był niezrażony. Studia doktoranckie z fizyki na Uniwersytecie w Chicago, a następnie 24-letni staż w Lincoln Laboratory na MIT, gdzie zgłębiał ruch litowo-jonowy w ciałach stałych i podstawowe badania nad ceramiką półprzewodnikową, położyły podwaliny pod jego przyszłe osiągnięcia.

Dopiero kryzys naftowy z 1973 r. skierował uwagę Goodenough na magazynowanie energii. W 1976 roku, pośród cięć budżetowych, przeniósł się do Laboratorium Chemii Nieorganicznej na Uniwersytecie Oksfordzkim, co w wieku 54 lat oznaczało znaczący zwrot w jego karierze. Tutaj rozpoczął przełomowe prace nad bateriami litowymi.

Badania Goodenougha przeprowadzone pod koniec lat 1970. XX wieku, kiedy produkty elektroniczne zyskiwały na popularności, miały kluczowe znaczenie. Opracował nową baterię litową wykorzystującą tlenek litu, kobaltu i grafit, która była bardziej zwarta, miała większą pojemność i była bezpieczniejsza niż poprzednie wersje. Wynalazek ten zrewolucjonizował technologię akumulatorów litowo-jonowych, obniżając koszty i zwiększając bezpieczeństwo, chociaż nigdy nie czerpał zysków finansowych z tej wielomiliardowej branży.

W 1986 roku, po powrocie do Stanów Zjednoczonych, Goodenough kontynuował swoje badania na Uniwersytecie Teksasu w Austin. W 1997 roku, w wieku 75 lat, odkrył fosforan litowo-żelazowy, tańszy i bezpieczniejszy materiał katodowy, co przyczyniło się do dalszego rozwoju technologii elektroniki przenośnej. Nawet w wieku 90 lat skupił się na bateriach półprzewodnikowych, stanowiąc przykład uczenia się i dążenia przez całe życie.

Kiedy w wieku 97 lat otrzymał Nagrodę Nobla, nie był to koniec Goodenougha. Kontynuuje pracę, której celem jest opracowanie super baterii do magazynowania energii słonecznej i wiatrowej. Jego wizją jest świat wolny od emisji gazów cieplarnianych. Ma to nadzieję spełnić w ciągu swojego życia.

Podróż życiowa Johna Goodenougha, naznaczona nieustanną nauką i pokonywaniem wyzwań, pokazuje, że nigdy nie jest za późno na osiągnięcie wielkości. Jego historia toczy się dalej, gdy nieustannie poszukuje wiedzy i innowacji.